Haaksbergen Natuurlijk door de ogen van Roy Dear

Al meer dan vijftig jaar betrokken

Is er iemand in Haaksbergen die meer weet over het Haaksbergerveen dan Roy Dear? De vraag stellen is hem beantwoorden. Nee, de 74-jarige Haaksbergenaar is onbetwist de specialist als het over dit levend hoogveengebied gaat. Hij is al meer dan vijftig jaar betrokken bij de natuurontwikkeling van dit bijzondere gebied. Want bijzonder is het zeker. “Het Haaksbergerveen is een van de weinige natuurgebieden in Nederland met levend hoogveen. Dit landschapstype is zeldzaam geworden door de turfwinning vroeger. Turf is gedroogd veen. Dat werd ontdekt als brandstof”, weet Dear. Het gevolg was dat grote veengebieden in dit land verdwenen. Slechts op enkele plekken in Nederland bleef hoogveen over. “Waaronder hier in het Haaksbergerveen. In 1974 ben ik voor Staatsbosbeheer in Haaksbergen gaan werken.” In het Haaksbergerveen hielp hij mee om de terugkeer van het levend hoogveen te bevorderen. Er werden bijvoorbeeld dammen aangelegd om het water vast te houden. Dat was nodig om het veenmos te laten groeien, een heel langzaam proces.

Het Haaksbergerveen is altijd mooi. Maar zelf vind ik het voorjaar het mooist.

Niet zomaar een natuurgebied

Het Haaksbergerveen is voor Dear niet zomaar een natuurgebied. Hij maakt de vergelijking met de Veluwe en de Waddeneilanden. “Dat zijn specifieke landschapstypen net zoals het Haaksbergerveen. Ooit zagen grote delen van Nederland eruit als dit hoogveengebied. Nu moeten we zuinig zijn op het levend hoogveen, omdat er zo weinig van over is”, vindt Dear. In dit unieke ecosyteem gedijen zeldzame planten en dieren. De adder leeft bijvoorbeeld in het Haaksbergerveen. “Levend hoogveen is ook goed voor de biodiversiteit”, weet Dear, die constateerde dat het Haaksbergerveen in de loop van de jaren het leefgebied werd van steeds meer vogelsoorten. “De blauwborst, watersnip, kuifeend, dodaar en steltlopers zoals het witgatje en de oeverloper. Het Haaksbergerveen heeft ook diverse veenputten, kleine meertjes waarin eendensoorten voorkomen.” Ook de blauwe kiekendief en de klapekster worden hier gezien. Het meest blij werd Dear van de komst van de kraanvogel. Twee broedparen leven intussen in het Haaksbergerveen. “Daarvan heeft één paar afgelopen voorjaar jongen gekregen.” Om een groter rustgebied te creëren, zijn in het verleden ook wandelpaden afgesloten. Definitief. Daardoor wordt kwetsbare natuur beter beschermd. Het Roy Dearpad daarentegen bestaat nog steeds. Bij zijn pensionering bijna tien geleden is een wandelpad naar hem vernoemd. Dear komt er nog regelmatig.

Flora en fauna

Het Haaksbergerveen is een onlosmakelijk deel van zijn leven geworden. Wekelijks struint hij minimaal twee keer in dit natuurgebied om te genieten van de flora en fauna. Zijn fotoapparaat gaat doorgaans mee. “Fotograferen in de natuur is mijn passie”, zegt Dear, die op facebook zijn foto's plaatst om te laten zien hoe mooi het Haaksbergerveen is. Hij kan genieten van alle jaargetijden. Nu in de herfst verkleuren de bladeren prachtig en straks in de winter is het een verstild gebied met een mysterieus karakter als er mistvorming ontstaat. “Het Haaksbergerveen is altijd mooi. Maar zelf vind ik het voorjaar het mooist. Dan komen veel vogels terug van hun overwinteringsgebieden.” Met hun gezang lokken de mannetjes de vrouwtjes en worden territoria afgebakend. Dear ziet dat veel Haaksbergenaren en toeristen wandelend en fietsend genieten van dit natuurgebied ten zuiden van Haaksbergen. Een belangrijke taak volgens hem is om kennis over te dragen, een rol die is weggelegd voor Staatsbosbeheer. “Voorlichting over het Haaksbergerveen is belangrijk. Dit is unieke natuur in Nederland. Het is mooi als dit voor het nageslacht bewaard blijft.”