navigatie overslaan

Uniek in West-Europa Buurserzand

Een adembenemend natuurgebied, het Buurserzand. Uniek in West-Europa met diverse flora en fauna. Het gebied omvat uitgestrekte heidevelden, waarin 150 jaar oude jeneverbesstruiken zich koesteren, gemengde bossen en glooiende landbouwgronden. Hoewel de naam anders doet vermoeden, is het Buurserzand geen gortdroge omgeving.

Integendeel, de velden worden in juni getooid met een zachtroze gloed van de dopheide, die alleen gedijt op vochtige bodems. Dit natte karakter en de omvang van het gebied maken het Buurserzand uniek in Europa. Sinds Natuurmonumenten het gebied in 1929 verwierf, heeft het een speciale plek ingenomen in het hart van de natuurbeschermingsorganisatie.

De heide wordt van mei tot november begraasd door runderen. Ga in dit gebied op zoek naar een groot aantal verschillende planten en dieren, zoals spechten in de oudere eikenbosjes, wulpen op de natte heide, geelgorsen rond het jeneverbesstruweel en kikkers in de vennen. Leuk feitje: het Buursermeertje is niet door de natuur ontstaan, maar door mensen gegraven begin 19e eeuw, waarschijnlijk voor recreatie voor de textielarbeiders.

Foto: Ronald Kamphuis
Foto: Ronald Kamphuis

Bijzonder verhaal: schenking Familie Van Heek

Het Buurserzand is oorspronkelijk geschonken door de weduwe van textielfabrikant Van Heek. Haar royale gift heeft geleid tot de bescherming van dit bijzonder landschap. Het Buurserzand vormt het restant van een uitgestrekt heidelandschap, dat vroeger een belangrijk onderdeel was van het esdorpenlandschap. Rondom het dorp Buurse en in het dal van de Buurserbeek zijn nog steeds restanten van deze heide te vinden.

Het Buurserzand zelf maakt een relatief grootschalige indruk, omdat het omliggende gebied begin 1900 tot 1940 is ontgonnen tot landbouwgrond. Gelukkig bleef het Buurserzand gespaard van ontginning vanwege het gebruik ervan als jachtgebied door de familie Van Heek. Zij schonken het gebied in 1929 aan Natuurmonumenten, hoewel ze oorspronkelijk van plan waren om er een openluchtmuseum of recreatiegebied van te maken. Enkele objecten zoals de Bommelas, een Bentheimer markepaal en de inmiddels verplaatste Stendermolen waren al verzameld voor dit doel.

Vruchtbare grond

Dit natte heidegebied is door zijn omvang uniek in West-Europa. De heide wordt afgewisseld door jeneverbesstruweel en enkele percelen oud eiken-grove-dennenbos. Ook al ben je een amateur, een perfecte natuurfoto is hier snel gemaakt. Regelmatig spot je reeën en zie je veel verschillende soorten vogels. Ook kom je er los lopende runderen tegen. Wees gerust, ze doen niets.

Aantal tips op een rij

Als je dan toch een bezoekje brengt aan het Buurserzand. Maak dan een ritje met de Wakelexpress. Neem de elektrokar langs mooi en bijzondere plekken. De Wakelexpress heeft een vaste route door het Buurserzand. Langs eeuwenoude jeneverbesstruiken, het Buursermeertje, 'los hoes' de Bommelas en grazende Herefordrunden. Let op: momenteel rijdt de Wakelexpress helaas niet. Of ga op pad met IVN met de kinderen. In mei kunnen jouw (klein)kinderen met de boswachter op zoek naar waterbeestjes en in oktober kun je samen paddenstoelen zoeken en bladeren verzamelen. Bekijk onze agenda voor alle uitjes.

Maak een wandeling

Met uitstek is het Buurserzand een prachtig gebied om een wandeling te maken. Of je nu een korte wandeling wil maken of een stevige wandeling; op het Buurserzand kan het allemaal. Onderweg kom je langs historische boerderijen en de schilderachtige Buurserbeek. Vergeet niet je camera mee te nemen, want er zijn tal van fotogenieke plekjes om vast te leggen. Tag voor #haaksbergennatuurlijk!

Als je van plan bent het Buurserzand te bezoeken, kun je het beste parkeren bij Informatiecentrum de Wakel. Een van de bekendste 'pit stop' voor wandelaars en fietsers.

Feitje: Wakel is het Twentse woord voor jeneverbes.